Θανάσης Γλαβίνας: «Ο πυρσός της δημοκρατίας οφείλει να φωτίζει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, όχι να καίει συσκοτίζοντας τα πεπραγμένα της εξουσίας»
Χαιρετισμός Θανάση Γλαβίνα, Εκπροσώπου Τύπου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, αξιότιμα μέλη της Νέας Δημοκρατίας,
Εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ -Κινήματος Αλλαγής, χαιρετίζω τις εργασίες του 15ου Συνεδρίου της Νέας Δημοκρατίας.
Το 2024 είναι ένας έτος με πολύ υψηλό συμβολισμό και επέτειος μνήμης για την πατρίδα μας. 50 χρόνια από την ίδρυση της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας, μιας δημοκρατίας που γεννήθηκε μέσα από τον αντιδικτατορικό αγώνα, τα δημοκρατικά κινήματα της μετεμφυλιακής ασταθούς δημοκρατίας μας και την τραγωδία της Κύπρου.
Ένα σύγχρονο πολίτευμα που δημιούργησε τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες δημοκρατικής ομαλότητας, θεσμικής σταθερότητας και κοινωνικής και οικονομικής εξέλιξης, ώστε σήμερα να είμαστε εδώ, να συζητούμε, να αναστοχαζόμαστε, να σχεδιάζουμε το παρόν και το μέλλον της χώρας, να διαφωνούμε, να συνθέτουμε, να εγγυόμαστε μία καλύτερη χώρα για κάθε Έλληνα και Ελληνίδα.
50 χρόνια Μεταπολίτευσης, όπως τη διαμόρφωσαν καθοριστικά οι δύο βασικοί κομματικοί πυλώνες του πολιτικού μας συστήματος. Θεσπίσαμε κεκτημένα, θωρακίσαμε τη χώρα με θεσμούς και στεγανά.
Μαζί με τα 50 χρόνια, λοιπόν, της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας συμπληρώνονται τα 50 χρόνια του κόμματος σας, της Νέας Δημοκρατίας, όπως και του κόμματος που εκπροσωπώ εδώ σήμερα, του ΠΑΣΟΚ.
Μισός αιώνας συνύπαρξης είναι χρόνος πολύς.
Η διαδρομή είναι μακρά και δύσκολη. Και αξίζει μιας βαθιάς, διεξοδικής και ειλικρινούς αποτίμησης. Το συνέδριο σας, λοιπόν, σε αυτόν τον ιστορικό σταθμό των 50 χρόνων αποτελεί μια σπουδαία ευκαιρία για μία συνολική επισκόπηση.
Η ευτυχής αυτή συγκυρία, όμως, δεν πρέπει να αναλωθεί σε φιέστες και πανηγυρισμούς. Τα συνέδρια των κομμάτων επιτελούν ζωτικής σημασίας πολιτικές διαδικασίες, τα αποτελέσματα των οποίων πρέπει να αντανακλούν στην κοινωνία και να μην αυτοπεριορίζονται σε αχρείαστες αυτοαναφορικότητες και μάταιες φιλοφρονήσεις. Απαιτείται αυτογνωσία, θάρρος και προδιάθεση αναθεώρησης. Έχουμε ευθύνη να προστατεύουμε τα κόμματα μας, τους πυρήνες της κοινοβουλευτικής μας δημοκρατίας, από τη φθοροποιό δύναμη της στασιμότητας και της αποιδεολογικοποίησης.
Η κοινωνία παρακολουθεί, κρίνει και οφείλουμε να μην την απογοητεύσουμε για το καλό της χώρας και των πολιτών.
Πράγματι λοιπόν, η μεταπολίτευση αποτελεί μια φωτεινή περίοδο δημοκρατικής άνοιξης και σταθερότητας στην ιστορία της χώρας μας.
Όμως μοιάζει σαν καθημερινά τα κεκτημένα και οι αλλαγές της περιόδου αυτής, να εξαντλούν τη δυναμική τους, μια δημοκρατία σε κόπωση. Σε αυτό συντελούν παράγοντες αφενός εξωγενείς όπως η γεωπολιτική ανασφάλεια και η κλιματική κρίση αλλά και εσωτερικοί, κρίσιμοι και επικίνδυνοι, όπως η πτώση του βιοτικού επιπέδου, τα θεσμικά τραύματα, η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών.
Κάτι κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση.
Στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, ναι, αναζητούμε ένα μίνιμουμ πολιτικής συναίνεσης, των υγιών πολιτικών δυνάμεων της χώρας, πάνω σε συγκεκριμένους εθνικούς στόχους που απαντούν στις μεγάλες διεθνείς προκλήσεις. Είναι καθοριστικής σημασίας, να βρεθούμε ως πολιτικές δυνάμεις δίπλα στον πολίτη, ειδικότερα αυτόν που νιώθει ηττημένος και στο περιθώριο από τις συνταρακτικές αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον και την αλματώδη τεχνολογική εξέλιξη. Να μην αφήσουμε κανέναν και καμία πίσω. Να εγγυηθούμε την εθνική ασφάλεια της χώρας. Να ισχυροποιήσουμε την παρουσία της χώρας στο διεθνές στερέωμα. Να βάλουμε τις βάσεις για ένα πιο στέρεο και συμπαγές μέλλον.
Δύο χρόνια πριν, στο 14ο συνέδριό σας, μιλούσαμε για το πεδίο συναινέσεων στο οποίο το ΠΑΣΟΚ συνέβαλε, σε ζητήματα όπως η πανδημία και η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σήμερα, διαπιστώνουμε με λύπη ότι οι στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης αντί για συναινέσεις προκρίνουν πολιτικές που προκαλούν αναπόφευκτα συγκρούσεις, όπως η αναδιανομή του πλούτου μέσα από τον πληθωρισμό της απληστίας, η πελατειακή διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων, η διευθέτηση συμφερόντων, η προσβολή του κράτους δικαίου.
Δεν θα έπρεπε να ήταν έτσι.
Είναι θεμιτό και αναμενόμενο, ανάλογα με την ιστορική διαδρομή και την ιδεολογία του, το κάθε κόμμα να ερμηνεύει διαφορετικά βασικές έννοιες όπως το κοινωνικό κράτος, η κοινωνική δικαιοσύνη και πολιτικά προτάγματα όπως η αλλαγή, ο εκσυγχρονισμός και η έννοια της προόδου.
Για την ελληνική κοινωνία του 2024 όμως, μια κοινωνία απογοητευμένη και εν πολλοίς θυμωμένη, αυτό που δεν είναι ούτε θεμιτό ούτε χρήσιμο, είναι η οίηση της εξουσίας, η τοξικότητα, η ‘’εργαλειοποίηση’’ των θεσμών και η ισοπεδωτική απαξίωση των προτάσεων των πολιτικών αντιπάλων.
Στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής εργαζόμαστε καθημερινά για να έχει η χώρα ένα στιβαρό κράτος δικαίου, ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, υψηλής ποιότητας δημόσια υγεία και παιδεία, δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη προς το συμφέρον των πολλών, υψηλά εισοδήματα για μία αξιοπρεπή ζωή, ασφαλή εργασιακά δικαιώματα και ένα νέο παραγωγικό μοντέλο μέσα σε μια δημοκρατική Ευρώπη της αλληλεγγύης και της προόδου. Με βάση αυτό τον αξιακό κώδικα κρίνουμε τις αποφάσεις της κυβέρνησης από την πρώτη μέρα που ανέλαβε τα καθήκοντα της.
Για αυτό και θεωρούμε κρίσιμης σημασίας τα ζητήματα που αφορούν τους θεσμούς, την οικονομία και την ασφάλεια, θέματα που αφορούν την ποιότητα της δημοκρατίας στη χώρα μας καθώς και τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα της που τίθεται σε διακινδύνευση.
Εμείς, στο ΠΑΣΟΚ Κίνημα Αλλαγής, με σεβασμό στην ιστορική διαδρομή της παράταξης μας, με γνώση, ωριμότητα και συνείδηση του ιστορικού μας ρόλου εδώ και 50 χρόνια, με καθαρά λόγια και συνέπεια πράξεων, ασκούμε σήμερα τον αντιπολιτευτικό μας ρόλο με τρόπο απόλυτα θεσμικό και ανεξίτηλα υπεύθυνο. Είναι η ίδια υπευθυνότητα που μας καθοδήγησε τη στάση μας στην ιστορική κρίση του 2009, ενώ κάποιοι τότε μας διαβεβαίωναν για μια «θωρακισμένη οικονομία».
Η χώρα χρειάζεται αντιπολίτευση μαχητική, γνωστική, ουσιαστική, πολλές φορές σκληρή και άκαμπτη, με γνώμονα όμως πάντα το δημόσιο συμφέρον και την αντιμετώπιση της αδικίας, άλλες φορές δημιουργική, παραγωγική, όπως συνέβη πρόσφατα με την ρύθμιση για την golden visa όπου και οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ συνέβαλαν σε μία ρύθμιση, όχι ικανοποιητική για εμάς, αλλά πολύ καλύτερη από την αρχική, η οποία και θα σώσει από την επέλαση του χρυσού διαβατηρίου χιλιάδες κατοικίες Ελλήνων συμβάλλοντας στην ανάσχεση της στεγαστικής κρίσης.
Αυτή ήταν πάντα η σημαία του ΠΑΣΟΚ, η πολιτική των Αλλαγών, με μεταρρυθμίσεις που γίνονται κτήμα του λαού και απαντούν στις αγωνίες του. Μας ενδιαφέρει να είμαστε χρήσιμοι και δημιουργικοί, επεμβατικοί και ρηξικέλευθοι.
Η εικόνα της αντιπολίτευσης του lifestyle, των ειδώλων, της μικροπολιτικής και της μεταπολιτικής του αλγόριθμου και της κενολογίας δεν μας αφορά. Η συνέπεια μας στο διάλογο και τη συνεννόηση για τις εθνικές μάχες της εξωτερικής πολιτικής της χώρας είναι αδιαπραγμάτευτη.
Θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι αν και δυσάρεστοι.
Βεβαίως, οι ιδεολογικοπολιτικές διαφορές του ΠΑΣΟΚ από τη Νέα Δημοκρατία είναι διαχρονικές και κρυστάλλινα προφανείς. Και δεν θα μπορούσαν να μην είναι άλλωστε όταν οι κοινωνικές ανισότητες βαθαίνουν, το εισόδημα πολιτών κατακρημνίζεται και η περιουσία τους αφελληνίζεται, όταν βασικοί πυλώνες του μεταπολιτευτικού μας κοινωνικού συμβολαίου όπως η Δημόσια Παιδεία και Υγεία υπονομεύονται και απαξιώνονται συστηματικά.
Στο ΠΑΣΟΚ βασικό μέλημα μας είναι η ενδυνάμωση του κοινωνικού κράτους. Αγωνιούμε όταν η δημοκρατία μας φθείρεται, όταν η εξουσία γίνεται αλαζονική και προσβλητική προς την μνήμη των πολιτών, επικαλούμενη μονότονα την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία.
Η διαχείριση της κοινής γνώμης με όρους επικοινωνιακής διαστρέβλωσης και αποπροσανατολισμού είναι ένα προπέτασμα καπνού ώστε οι συσχετισμοί να παραμείνουν ίδιοι και το κράτος να συνεχίσει να λεηλατείται ως λάφυρο.
Ως Σοσιαλδημοκράτες, μιλάμε με ειλικρίνεια και εκφράζουμε τη φωνή ενός λαού χωρίς λαϊκισμό που τόσο στοίχισε στη χώρα. Εργαζόμαστε άοκνα για να ανατρέψουμε τις συνθήκες ανασφάλειας και επισφάλειας στις οποίες ζει η κοινωνία μας με σχέδιο ρεαλιστικό, χωρίς αυταπάτες και διαψεύσεις. Καταθέτουμε προτάσεις και συνομιλούμε με τους πολίτες για πολιτικές επάνω στη Δημοκρατική Επανεκκίνηση, την Κοινωνική και Κλιματική Δικαιοσύνη και Ασφάλεια.
Δεδομένης της ιστορικής βαρύτητας του χώρου αυτού σήμερα για την πολιτική ιστορία της χώρας αλλά και για την πρόσφατη επώδυνη δεκαετή εμπειρία της χώρας μας, θεωρούμε ότι θα έπρεπε να έχουμε εμπεδώσει ως πολιτικό σύστημα ορισμένα χρήσιμα μαθήματα όπως η εθνική συνεννόηση και οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, έτσι ώστε στο νέο τοπίο που ανοίγεται μπροστά μας η Ελλάδα να είναι ισχυρή και ανθεκτική. Έχουμε αποδείξει στην πράξη, με αποκορύφωμα την εθνική ευθύνη που επωμιστήκαμε το 2010, χωρίς ίχνος έστω μεταμέλειας από την άλλη πλευρά, ότι για τη Δημοκρατική Παράταξη το εθνικό συμφέρον υπηρετείται από τομές και μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τους θεσμούς, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, τις ανεξάρτητες αρχές, την διοικητική αποκέντρωση. Δεν έχουμε την πολυτέλεια για άλλες χαμένες ευκαιρίες.
Στα τελευταία σχεδόν 5 χρόνια της διακυβέρνησής της Νέας Δημοκρατίας βρίσκει κανείς πολλά μελανά σημεία κριτικής και ανάγκης αλλαγής κατεύθυνσης και μοντέλου διακυβέρνησης. Όσον αφορά τη λειτουργία των θεσμών, η χώρα μας δυστυχώς απομακρύνεται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αφενός το σκάνδαλο των Υποκλοπών, έφερε στην επιφάνεια ένα σκοτεινό, παρακρατικό δίκτυο που προσβάλει το δημοκρατικό αίσθημα του ελληνικού λαού και τους δημοκρατικούς θεσμούς της πατρίδας μας.
Αφετέρου το έγκλημα στα Τέμπη και η επικοινωνιακή του διαχείριση έχουν αμαυρώσει το κράτος δικαίου, τους θεσμούς και έχουν εντείνει τις ανησυχίες των πολιτών. Η διαρροή προσωπικών δεδομένων πολιτών σε κομματικά γραφεία αμφισβητεί την ισονομία και την επί ίσοις όροις εκκίνηση στην αφετηρία της δημοκρατικής διαδικασίας. Εκτός από αυτά τα πολύ κραυγαλέα παραδείγματα, έχουμε υποχωρήσει πολλαπλώς όσον αφορά τη διαφάνεια των διαδικασιών και τη διάκριση των εξουσιών. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος και τους θεσμούς υποχωρεί μέρα με τη μέρα.
Όσον αφορά την οικονομία, τα μέτωπα είναι πολλά, τα οποία όμως δεν αποτελούν μεμονωμένες αστοχίες της κυβέρνησης, αλλά ένα κεντρικό πρόβλημα στην οικονομική πολιτική της. Η ανάπτυξη της χώρας στηρίζεται στον κλάδο του real estate, ένα κλάδο εύθραυστο, ολιγοπωλιακό, που μέχρι στιγμής έχει αυξήσει τα ενοίκια σε όλη την επικράτεια και έχει εκτοξεύσει το κόστος ζωής, μιας και ο πληθωρισμός συνεχώς αυξάνεται. Μια σειρά από δημοσιεύματα αποδεικνύουν ότι το οικονομικό θαύμα για το οποίο η κυβέρνηση πανηγυρίζει, απλά δεν υπάρχει.
Χάθηκε επίσης η ευκαιρία των παραγωγικών επενδύσεων με τα χρήματα που μάς δόθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πραγματικά σταθερή, ανθεκτική και ανταγωνιστική εθνική οικονομία. Δυστυχώς, καλλιεργείται ένα κλίμα εφησυχασμού και επίπλαστης ευημερίας, το οποίο δεν θα αργήσει να δείξει τα όριά του.
Σε ευρύτερο πλαίσιο, η αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης δεν στρέφεται προς την κατεύθυνση μιας δίκαιης, βιώσιμης με το βλέμμα στο μέλλον ανάπτυξης προς το συμφέρον της κοινωνίας.
Προτιμάται να δίνεται η μερίδα του λέοντος στα ολιγοπώλια στα τρόφιμα, στην ενέργεια, στα καύσιμα, μια επιλογή που αποδυναμώνει την ελληνική οικονομία, καθώς υπονομεύεται ο ανταγωνισμός και μειώνονται οι δυνατότητες, οι ευκαιρίες και τα κίνητρα για την υγιή επιχειρηματικότητα.
Μια υγιή επιχειρηματικότητα που θα επένδυε σε παραγωγικούς τομείς της χώρας και θα άνοιγε νέες, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας.
Μόλις πριν λίγες μέρες έκλεισαν δύο παραγωγικά εργοστάσια σε περιοχές της Βορείου Ελλάδος εξαιτίας του ανελαστικού ενεργειακού κόστους και παρά τις επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια, το δίκτυο δεν είχε την αναγκαία χωρητικότητα, που θα έπρεπε να έχει.
Μετράμε αποτυχίες.
Όσον αφορά, τέλος, την ασφάλεια παρά τις χιλιάδες προσλήψεις αστυνομικών στις οποίες η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προβεί, γινόμαστε μάρτυρες γυναικοκτονιών έξω από αστυνομικά τμήματα, περιστατικά βίαιων συμπεριφορών μεταξύ ανηλίκων, το έγκλημα της νύχτας να γιγαντώνεται.
Ιστορικά, οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται από τον κρότο των εκλογικών τους νικών αλλά κυρίως από το κατά πόσο το νομοθετικό τους έργο συμβάλλει στην οικοδόμηση της ευημερίας του λαού και στη διασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος των επόμενων γενεών. Για το Κίνημά μας ένα τέτοιο έργο οφείλει να μην αφήνει κανέναν πίσω, να προβλέπει με θάρρος το μέλλον και να απελευθερώνει τις πραγματικές δυνατότητες κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδας, παρέχοντας εθνική αξιοπρέπεια και αυτοπεποίθηση.
Το μέλλον δεν μπορεί να περιγράφεται σαν ένα αστραφτερό περίβλημα με κούφιο περιεχόμενο, όσο κι αν αυτοχαρακτηρίζεται λαϊκό, προοδευτικό ή εκσυγχρονιστικό. Το ζητούμενο είναι η διαφάνεια, η αξιοκρατία, η συνέπεια λόγων και πράξεων.
Ο πυρσός της δημοκρατίας οφείλει να φωτίζει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, όχι να καίει συσκοτίζοντας τα πεπραγμένα της εξουσίας.
Στην 50χρονη ιστορία μας, γνωρίζουμε ότι η πολιτική έχει προτεραιότητες και προσανατολισμό, και κρίνεται από την ουσία και τον αντίκτυπο των αποφάσεων μας στις γενιές του σήμερα και του αύριο. Στην νέα εποχή που ανοίγει η αυλαία των 50 χρόνων, οφείλουμε να είμαστε πιο συνεπείς, διορατικοί και λιγότεροι καταχρηστικοί.
Αυτά είναι μεταξύ άλλων μερικά από τα πολλά σημαντικά ζητήματα, που ως ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής έχουμε θίξει και επιμείνει και που θεωρούμε πως είναι μια ευκαιρία να συζητηθούν αυτό το τριήμερο διαβουλεύσεων. Έχουμε υποχρέωση να εργαστούμε όλοι για ένα υγιές και ισόρροπο πολιτικό σύστημα, στο οποίο η πολιτική διαμάχη θα είναι αυστηρή, έντονη, αλλά θα διακρίνεται από σεβασμό, σύνεση και αυτοσυγκράτηση. Θα παράγει αποτελέσματα και δημοκρατία, με λιγότερα τραύματα και λιγότερες παθογένειες.
Εύχομαι να κυλήσουν ομαλά οι διαδικασίες αυτού του συνεδρίου και να εξαχθούν γόνιμα και χρήσιμα συμπεράσματα.